Những người trị quỉ xưa nay, hầu hết đều bị quỉ chọc phá. Sau thời Chung Húc, chức vụ đó bị bỏ trống, không người nào dám đảm nhiệm. Mãi tới cuối đời nhà Đường, mới có Thái Bạch Kim tinh hội họp toàn thể tinh quân, tâu lên Thượng đế. Nói rằng trên đời, ác quỉ ngày càng nhiều, thường hay xuất hiện giữa chốn nhân gian, quấy nhiễu dân chúng, phải nên khẩn trương tra xét, phái người tài năng, chuyên lo việc trị quỉ. Ngọc đế chuẩn tấu, hỏi lại :
– Chức vụ này, người nào làm được ?
Thái Bạch Kim tinh lại đem chuyện các viên chức trước đây đã làm lỡ việc, trình bày đại lược, nhân đó tiến cử Trương chân nhân ở Long Hổ sơn, có thể kiêm nhiệm chức này, là vì ông ấy sinh ra đã có sẵn dấu ấn trong lòng bàn tay. Ấn này có thể trị được chồn tinh, quỉ quái, nếu Ngọc đế cho chân nhân kiêm nhiệm chức trị quỉ, ắt ông ấy hoàn thành chức vụ. Ngọc đế chuẩn tấu, phái Thái Bạch tinh quân đích thân đi tuyên chỉ.
Tinh quân tới núi Long Hổ, Trương thiên sư được trực nhật công tào báo cho biết, liền ra khỏi động nghênh tiếp. Chủ khách chào hỏi nhau xong, cùng vào bên trong. Trước hết, tinh quân đọc chiếu chi Ngọc đế, thiên sư quì xuống nhận chiếu, sau đó hai bên lại thi lễ, ngồi xuống. Hai người bàn bạc chuyện trên trời, dưới nhân gian, thiên sư mới hỏi :
– Gần đây nghe Đông Hoa đại đế phụng chỉ hạ phàm, chuyện đó có hay không ?
Tinh quân đáp :
– Có thật đấy. Đại đế từng nói : “Trên trời bớt đi một thần nhân, chẳng bằng nhân thế thêm một thần tiên”. Lại có lần, trước mặt đệ tử là Chung Ly Quyền, ông có nói lỡ lời : “Trong tương lai người sẽ làm thầy, độ cho ta”. Câu nói vô tâm ấy, ai ngờ trở thành điềm báo trước. Lần đó, Thượng đế nghe nói trên trần gian, người ác quá nhiều, lòng người hư hỏng, muốn chọn trong giới thần tiên, tinh tú lấy một người có tài, có đức, công hạnh cao thâm, để hạ phàm một phen, thường xuyên hiển lộ pháp thân, chỉ bảo đường mê, rộng mở bến giác. Nhưng nhất thời, khó tìm được một người tài như thế. Sau nghe đế quân có chí nguyện hạ phàm, nhưng mắc đệ tử của ngài là Chung Li Quyền chưa thành đại đạo, không thể độ cho ngài xuất thế, thực hiện lời ước xưa, vì thế còn chần chừ chưa quyết. Nay Chung Li Quyền đã được Lý Huyền truyền thụ Huyền kinh, sớm thành đại đạo, chính là lúc có thể làm thầy, độ cho đế quân. Năm xưa, Ngọc đế từng có lần gợi chuyện này trước mặt Thái thượng Lão quân, Lão quân có nói : “Đế quân tính tình đoan chính, hành vi tiêu sái, có phong độ thần tiên. Đã có lời ước ngày trước, nên hạ phàm một chuyến, thay mặt bệ hạ cảm hóa muôn dân, tránh tà qui chính, quả là một việc làm rất tốt. Không phải người có đức hạnh, sự nghiệp đế quân, ai mà đương nổi trọng trách đó ?”. Ngọc đế nghe tâu, rất hài lòng. Đúng lúc đó, đế quân vào triều, Ngọc đế mới nhắc tới chuyện này. Đế quân khẳng khái vâng chỉ, tình nguyện xuống trần tức thời. Hiện giờ, ngài đã sinh ra làm con nhà họ Lã, ở Hà Trung, lấy tên là Động Tân. Lần này, tôi từ biệt chân nhân, sẽ lên núi Hoa Sơn một chuyến, thông báo cho Chung Li Quyền biết, bảo anh ta mau mau tới điểm độ cho đế quân, đừng để ngài dây dưa chốn hồng trần, mắc thêm nhiều tội nghiệt. Sau này, đến chỗ khó khăn, tôi sẽ cùng chân nhân tận lực, tùy thời điểm độ tinh quân, cũng là công quả rất lớn vậy.
Chân nhân nghe vậy, gật đầu khen phải.
Tinh quân đi rồi, thiên sư liền tập hợp tất cả linh quan, pháp quan, công tào, thư lại, trong phủ, nói rõ cho họ biết đế mệnh mới ban xuống. Từ nay, tất cá quỉ vật khắp bốn biển, đều thuộc thiên sư quản lý. Tương truyền rằng tới cuối đời nhà Thanh, không hề xảy ra biến cố nào. Nhưng có một chuyện nho nhỏ, khá lý thú, từ lâu người đời còn hoài ghi, không sao hiểu nổi. Đó là giai thoại về việc Trương thiên sư bị quỉ ám, cho thấy người có thân phận, pháp lực như thiên sư, cũng không tránh khỏi giẫm lên vết xe đổ của Phí Trường Phòng và Chung Húc, và việc trị quỉ quả thật chẳng phải dễ dàng. Tuy nhiên, trong chuyện này, lỗi không phái ở thiên sư, mà ở một vị pháp quan, bộ hạ của thiên sư. Các vị pháp quan vốn được chọn trong số những người có đức độ trên đời, ai có đạo hạnh, pháp lực mới được sung chức. Người ta còn căn cứ vào đạo pháp cao thấp mà chia ra làm ba cấp : thượng, trung và hạ.
Cuối đời nhà Đường, trong phủ thiên sư có một vị pháp quan mới tuyển, cùng họ với thiên sư, tuổi còn trẻ mà tướng mạo rất tốt, khá được thiên sư tin yêu, lúc mới tới chỉ ở hạ đẳng pháp quan, chưa đầy nửa năm đã thăng lên trung đẳng. Người này vốn là con của một người nghèo khó ở đất Giang Tây, lúc còn trẻ phải theo cha mẹ đi xin ăn. Người ta thấy anh có có tướng mạo thanh tú, phẩm chất đoan chính, dẫu ở trong đám hành khất, vẫn có khí phách của một đại gia công tử, nên đem lòng thương yêu. Mỗi khi tới một địa phương nào, anh ta chưa cần mở miệng, người ta đã chiếu cố, thí cho gấp bội đứa trẻ khác. Cha mẹ anh nhờ vậy được no ấm. Trương pháp sư lại là người rất hiếu thuận, hễ xin được thức ăn gì, trước hết đem dâng cha mẹ, sau mới ăn chỗ thừa. Gặp khi trời làm rét mướt, anh an trí cha mẹ ở nơi cổ miếu, một mình ra ngoài xin ăn, được thức ăn, đều hiếu kính song thân. Về sau, cha anh bị bệnh nặng, không tiền mời thầy thuốc, anh mới đem khổ tình viết ra thành một bài văn rất hay, đem đọc cho các thí chủ nghe. Văn từ không phải tầm thường, người ta đặc biệt thương xót bố thí rộng rãi. Có nửa ngày trời, anh ta xin được tới mười lạng bạc, mừng rỡ đem về cổ miếu. Ai ngờ cha anh ta không có phúc hưởng thụ, bệnh đang ở tình trạng nguy kịch. Trương pháp quan gấp gáp quá, ra chỗ vắng, không cho ai thấy, xẻo một mảng thịt đùi, đem nướng lên, dâng cha xơi, thay thuốc. Người cha ăn một miếng, quả nhiên bệnh biến chuyển. Sáng sớm hôm sau, anh ta vào trong thành, hỏi thăm người ta, tìm được một thầy thuốc, năn nỉ ông này quá bộ tới cổ miếu thăm bệnh. Không ngờ cha anh ta số thọ đã hết, không sao cứu nổi. Mời được ông thầy về tới miếu cổ thì ông già đã tắt thở. Trương pháp quan vô cùng đau đớn, khóc lóc thảm thương. Cuối cùng, lo việc tang ma, số bạc xin được mười lạng đem ra chi dùng hết nhẵn, hai mẹ con lại dắt nhau đi xin ăn khắp nơi. Phải năm trời làm mất mùa, đói kém, trộm cắp như rươi, dân làng bỏ đi phương xa kiếm ăn, chỉ còn lại mấy nhà làm ruộng, nghèo khó không thua gì mẹ con Trương pháp quan, nên hai người đi xin ăn, chẳng ai cho. Trương pháp quan còn trai tráng, chịu đựng được đói khát, chứ bà mẹ già yếu, chịu khổ không kham.
Mỗi ngày đi xin ăn, trở về tay không, nhìn thấy mẹ già khổ sở, Trương pháp quan không khỏi đau lòng. Không muốn cho mẹ già biết, thêm thương tâm, anh ta mới kiếm chỗ vắng vẻ, âm thầm khóc lóc, nghĩ tình cảnh mình thật đã đến chỗ sơn cùng thủy tận. Nào hay người có thiện tâm, trời cũng biết cho, không nỡ thấy người đó đi vào tuyệt lộ. Có Trương Quả đại tiên, nghe hết sự tình, liền hóa thành một đạo nhân, dùng phép điểm đá hóa vàng, cấp cho Trương pháp quan năm chục lạng bạc, lại dạy cho anh ta nhiều đạo pháp cứu người giúp đời. Vì thế, Trương pháp quan mới thuê một căn phòng, chuyên nghề thầy pháp trị bệnh, cũng khá hiệu nghiệm, nhà cửa trở nên thịnh vượng. Như thế được ba năm, bà lão yên ổn trong lòng, cơ thể khoan khoái, bệnh dường dứt hẳn, trở nên khang kiện như xưa. Trương Quả lại tới, nói với Trương pháp quan :
– Đạo pháp ta dạy anh trước đây, nửa phần để cứu đời, nửa phần để giúp anh có số tiền nuôi dưỡng mẹ già. Nhưng việc đó không thể kéo dài, chi bằng anh hãy theo ta lên Long Hổ sơn, ta sẽ tiến cử anh với Trương thiên sư, cho anh làm một chức pháp quan, có tốt hay không .
Trương pháp quan vâng lời, thu dẹp căn phòng hành nghề thầy pháp, đem số tiền bạc tích góp lâu nay, một phần phân phát cho những người nghèo khổ, còn lại đem biếu mẫu thân, làm tiền dưỡng già. Bản thân anh ta đi theo Trương Quả, lên Long Hổ sơn, làm một vị pháp quan.
Trương pháp quan là một người thông minh tuyệt đỉnh. Mỗi khi gặp lúc Trương thiên sư làm phép, vẽ bùa, niệm chú, ông ta đều đứng một bên, để ý quan sát, tự nhiên học được nhiều bùa chú. Một hôm Trương thiên sư được một đạo hữu rủ đi đánh cờ, mới bảo Trương pháp quan ở lại giữ động phủ. Nhân lúc ngồi không, nhàn rỗi, Trương pháp quan nghĩ thầm : “Ngại gì mà không đem phép vời quỉ đã học lỏm ra thí nghiệm một phen ?”. Bèn vẽ bùa, bắt quyết, cầm tấm thẻ bài của Trương thiên sư đập xuống một cái. Tức thì trong phòng có vô số quỉ hồn đứng chật ních : có đứa gẫy chân gẫy tay, có đứa sứt đầu sém trán, có đứa thè lưỡi ra ngoài, có đứa lồi hai con mắt, cùng nhiều con quỉ cổ quái, dị kỳ, coi rất ghê sợ Chúng ào ào tụ lại một chỗ, nhận ra người vời gọi không phải Trương thiên sư, mà là một người lạ hoắc, chưa từng nhận biết. Nhận thấy Trương pháp quan không xứng đáng quản hạt mình, chúng quỉ tỏ lòng bất phục, thi nhau lên tiếng vặn hỏi, vây chặt lấy Trương pháp quan, hỏi có chuyện gì mà ông vời gọi chúng tôi ?
Trương pháp quan nhìn thấy quá nhiều con quỉ xấu xí, tỏ vẻ sợ sệt, ngơ ngơ ngác ngác, không biết đường nào mà trả lời. Trong nhà, đám quỉ đã đứng kín mít, tưởng chừng một giọt nước cũng không rỉ được ra ngoài, bên ngoài cửa chính, những con quỉ khác lại kéo tới, kết thành đội ngũ, ùn ùn kéo vào. Chúng quỉ thấy Trương pháp quan nhát gan, lại càng làm dữ, có đứa lên tiếng nhục mạ, có đứa cười mỉa chê bai, có đứa nói : “Đánh chết đạo nhân quê mùa đi !”, có đứa nói : “Lôi hắn ra ngoài, đẩy xuống hầm phân !”. Lại có đứa nói : “ở địa phương nọ, đang tổ chức đàn tràng, chúng ta tính kéo tới, kiếm một bữa đầy bụng, dè đâu bị hắn vô cớ dùng bùa chú vời gọi, thế là mất toi một bữa no say. Hắn phải bồi thường cho chúng ta”. Chúng làm ồn ào lên, khiến Trương pháp quan bở vía, ngay cả câu chú đẩy lui quỉ cũng quên béng. Chúng quỉ càng lúc càng hung hăng, nắm lấy Trương pháp quan, dốc ngược đầu xuống đất, hai chân chổng lên trời. Chúng bắt ông trồng cây chuối cả nửa ngày trời, sau đó mới hạ ông xuống, lấy phân ngựa, nước đái trâu, tống vào miệng, còn tính lôi ông đi, xô xuống hầm phân. Cũng may có Trương thiên sư về kịp, thấy cảnh tượng đó, kinh hãi quá chừng, vội niệm chú đẩy lui quỉ, để xua đuổi đám quỉ. Chúng quỉ ồn ào tranh cãi, nói Trương pháp quan vô cớ đem chúng ra làm trò cười, không trừng trị không xong. Trương thiên sư khó chống lại ý kiến đám đông, phải lấy lời êm dịu vỗ về, hứa sẽ dạy bảo Trương pháp quan. Chúng quỉ vẫn không chịu giải tán, đòi thiên sư phải giải quyết tức thì. Thiên sư nổi giận, tay trái bắt quyết, tay phải hiển ấn, hét lên :
– Tiểu quỉ chúng bay, sao dám bất tuân ước thúc như thế ? Nếu còn vô lễ, ta sẽ dùng thủ ấn, hợp cùng bùa chú, biến các ngươi tan thành máu, trong chớp mắt !
Số là thiên sư chẳng khác chi người thường, chỉ có điều rằng được trời ban cho chức trị quỉ, trừng quái, nên sinh ra đã sẵn co dấu ấn trong lòng bàn tay. Bùa chú được ấn này hỗ trợ, càng thêm linh nghiệm, nên đám quỉ hồn rất sợ. Thấy thiên sư nổi giận, chúng vội vã rút lui. Thiên sư nhìn lại Trương pháp quan, lúc đó đã không nói được nữa, khắp mình sưng phù, đau đớn không sao kể xiết. Thiên sư thấy vậy, vừa tức cười vừa giận dữ, nhưng thấy Trương pháp quan đã nếm mùi đau khổ quá nhiều, ngày thường lại yêu mến ông ta, nên cũng không nỡ trách phạt nặng, trái lại còn dùng bùa chú trị vết thương cho, sau đó mới dặn bảo :
– Bùa chú rất linh nghiệm, cũng rất đáng sợ. Dùng mà không đích đáng, có thể chết dễ như chơi, huống hồ lại lạm dụng bùa chú, làm trò chơi, há chẳng thêm nặng tội hay sao ? Cũng may, anh chỉ vời gọi một đám dã quỉ, cô hồn, vạn nhất đụng mấy vị thần trên trời, hoặc linh quan bản phủ vời gọi, rồi không có việc chính đáng nhờ họ đi giải quyết, rất có thể lúc này thân xác anh đã nát ra như cám. Trước đây, trong phủ của ta, có một Vương pháp quan, vì đi cầu mà quên đem theo giấy vệ sinh, đã bắt quyết, vời gọi trực nhật linh quan, nhờ ông này kiếm giùm cho mảnh giấy vệ sinh, bị Hoàng linh quan dùng roi sắt đánh văng xuống vực sâu, không tìm thấy xác. Những sự việc đó, ngay cả ta cũng không cách gì cứu nổi.
Trương pháp quan nghe nói, đổ mồ hôi lạnh khắp mình, không dám nói một câu.
Nào ngờ bọn quỉ hồn, tuy không có vẻ oai nghiêm của thần tướng, thân phận của linh quan, cũng tỏ ra rất quật cường. Nghe biết thiên sư không chịu trừng phạt Trương pháp quan, chúng tỏ lòng công phẫn, họp nhau ở chốn đồng hoang, lại mở một đại hội quỉ hồn, bàn chuyện trừng trị Trương pháp quan. Trong nhóm có một hồ li tinh, từng bị sét đánh chết, nhưng vì nó từng giao tiếp với người sống, nhận được nhân khí, nên được tiếp nhận vào trong quỉ giới. Con vật này không thuộc loài người, có tính âm hiểm, giảo hoạt, quỉ kế đa đoan, mới hiến kế rằng :
– Xưa nay, những người làm quỉ sư, cai quản chúng ta, tài giỏi như thầy trò Phí Trường Phòng, độc ác như Chung tiến sĩ, cũng từng bị chúng ta họp nhau lại, quậy phá cho xất bất xang bang, huống gì là Trương thiên sư, chỉ trông cậy vào thủ ấn ? Trừ cái ấn ấy ra, bùa chú chẳng đáng sợ. Chúng ta hãy giả bộ năn nỉ, tìm cách lại gần ông ấy, thừa lúc bất ngờ nắm chặt lấy bàn tay có dấu ấn, đè xuống, khiến ông ta không nhấc cánh tay lên nổi. Rồi mọi người kéo tới, vây chặt lấy ông ấy, sử dụng phép “quỉ xây tường”, khiến ông ấy mê lẫn, không biết đường đi, không sao ra thoát chỗ vây hãm của chúng ta. Như thế, ông ta sẽ mất hết uy tín, từ nay trở đi, không dám lên mặt đe dọa chúng ta nữa.
Chúng quỉ nghe vậy, đều lên tiếng tán thành. Tối hôm đó, đợi lúc Trương thiên sư ra khỏi cửa, chúng kéo tới, chặn đường. Lúc đầu, chúng dùng lời nhỏ nhẹ thỉnh cầu, xin ông trừng trị Trương pháp quan. Thiên sư nghe giọng uy hiếp, tỏ ý không hài lòng. Chúng quỉ đã chọn sẵn một bọn ác quỉ có sức mạnh, dữ như cọp, giả bộ van xin, ở sát bên thiên sư. Vừa nghe ông này lên tiếng thét mắng, tất cả hăng hái đứng dậy, nắm chặt lấy bàn tay có dấu ấn Thiên sư vội vã đưa một tay ra bắt quyết, đồng thời nâng cao bàn tay có dấu ấn, nào ngờ cảm thấy bàn tay đó như có ngàn cân đè xuống, không sao nhấc lên nổi. Thiên sư hoảng quá, chưa biết phải làm sao, đã nghe những tiếng ma quỉ thét mắng ồn ào, xen lẫn tiếng cười hì hì, ha hả.
Trương thiên sư lúc đó có cảm nhận mơ hồ, trước mắt chỉ thấy bên Đông là một vách núi hiểm trở, bên Tây là con sông rộng. Tuy tìm được một lối đi nhỏ, nhưng vừa đi được mấy bước, đã lại thấy vách núi chắn ngang. Điều khó chịu nhất vẫn là bàn tay có dấu ấn, nặng chình chịch, càng lúc càng bị đè xuống, đau đớn, chịu không nổi. Lại nghe bên tai có tiếng nói :
– Trương chân nhân còn không chịu đầu hàng sao ?
– Trương thiên sư mau thoái vị đi !
– Ông còn dám quật cường nữa sao ? Còn dám coi thường chúng tôi ư ? Sao không mau mau đem đứa họ Trương giao cho chúng tôi ?
Trương thiên sư bị đám quỉ đưa vào thế cùng quẫn, có pháp lực mà không thể thi triển, nghĩ thầm : “Chỉ còn cách đợi sáng. Một khi dương khí thịnh lên, quỉ hồn ắt bị xua tan, lúc đó sẽ tính kế khác , Nhưng cánh tay bị đè xuống, tưởng chừng như muốn gẫy, thật tình không chịu nổi, ông đành ngồi xuống đất, đặt cánh tay lên một tảng đá, hy vọng nhờ sức tảng đá, có thể giảm bớt áp lực.
Nhưng trái lại, vì có tảng đá cản bên dưới, sức nặng đè lên cánh tay lại gia tăng. Trương thiên sư chịu không nổi, ngước mặt nhìn trời, cất tiếng than dài :
– Không thể nào ngờ bản thân làm thiên sư, tước phong chân nhân, lại bị quỉ vật quấy nhiễu, tính mạng chỉ còn trong khoảnh khắc. Ông Trời, hỡi ông Trời, không chịu phù hộ tôi, còn sai tôi làm quỉ sư làm chi ? Tôi chết chẳng đáng tiếc, chỉ sợ từ nay về sau, chẳng ai dám phụ trách việc trị quỉ, mà chức vị tiên sư cũng không người nào dám nhận.
Câu than thở chưa dứt, đã nghe trên không có tiếng hô to :
– Chân nhân đã làm thiên sư, lẽ nào một dúm quỉ nhỏ bầy trò xây tường ghẹo ông, ông cũng không biết nữa sao ?
Chân nhân nghe vậy, hốt nhiên tỉnh ngộ, nghĩ thầm : “Quả thật ta đã lú lẫn. Có một phép trừ tà tầm thường, ta cũng không nghĩ ra”. Nghĩ rồi, đứng dậy vạch quần, phóng ra một bãi nước tiểu nong nóng, tưới khắp chung quanh. Lập tức nghe tiếng ma quỉ kêu chí chóe, những ảo cảnh trước mặt biến đấu mất, đồng thời cánh tay bị đè cảm thấy thư thái. Thiên sư vọng lên không trung, chắp tay vái tạ, người tiên đã điểm tỉnh cho mình, sau đó tìm đường đi, thong thả trở về .