Nói về bốn thầy trò đi khỏi đường ô uế, đà đến chỗ đất bằng.

Không bao lâu đã hết tháng ba, bước qua mùa hạ.

Xảy thất thành trì ngăn trước mặt!

Tam Tạng dừng ngựa hỏi rằng:

– Ðồ đệ ôi! Chẳng biết thành nước chi đó vậy?

Tôn Hành Giả thưa rằng:

– Như vậy thầy không biết chữ hay sao?

Tam Tạng nói :

– Ta tu hành từ bé đến nay, chữ nào lại không biết .

Tôn Hành Giả thưa rằng:

– Trong cờ vàng trên thành, có đề ba chữ: Châu Tử Quốc. Thầy không thấy hay sao?

Tam Tạng nói:

– Ở đây xa quá, ngó thành còn chưa rõ ràng, coi chữ trong cờ sao thấy? Như vậy thì đến nước ấy mà ghi điệp thông quan

Nói rồi giục ngựa đến chợ, thấy thiên hạ rất đông, phong cảnh xinh tốt.

Song mấy người tại chợ, đua nhau mà coi bốn thầy trò.

Tam Tạng dặn các trò cúi mặt mà đi, chẳng nên gây họa.

Bát Giới giấy mỏ, Sa Tăng cúi đầu mà đi.

Tôn Hành Giả ngó tứ tung, làm tề không đặng!

Thiên hạ xem thấy liền cười.

Tôn Hành Giả chen hèn lâu đi mới khỏi chợ.

Ði một hồi đến dinh kia, trên có biểng đề ba chữ rằng: Hội đồng quán. Bốn thầy trò tính vào nhà nghỉ ngơi; đợi phê điệp sẽ đi môn thể.

Bát Giới nghe nói, liền xách đinh ba dọa mấy người coi, hơn hai mươi người ngã lăn, còn bao nhiêu đêu đí hết, bốn thầy trò vào Hội đồng quán nghỉ ngơi.

Trong quán ấy có một ông chánh và một ông phó, đều ở tại đó mà tra xét người lạ mặt. Xảy thấy bốn thầy trò Tam Tạng tới, quan chánh quan phó đồng hỏi rằng:

– Các ông ở đâu, đến có việc chi. Xin cắt nghĩa cho rõ?

Tam Tạng chắp tay thưa rằng:

– Bần tăng ở Ðông độ, vưng chỉ Ðại Ðường hoàng đế đi thỉnh kinh Tây Phương, nay đến đây ghi điệp .

Hai người ấy mừng rỡ hậu đãi mười phần.

Tam Tạng hỏi thăm:

– Bây giờ Bệ Hạ có lâm triều, vào ghi điệp đặng chăng?

Hai người đáp rằng:

– Bệ Hạ tôi vắng lâm triều đã lâu, nay nhằm ngày huỳnh đạo, nên Bệ Hạ lâm triều, vào mà ghi điệp cho kịp, nếu để trễ thì không biết chừng nào mới lâm triều, chắc đợi lâu lắm! Vì bữa nay có nghị đăng bãng mới lâm triều .

Tam Tạng nghe nói, kêu Ngộ Không mà dặn rằng:

– Ngươi hãy coi cơm nước cho sẳn sàng, ta vào ghi điệp, trở ra cơm nước rồi lên đường!

Dặn rồi thay đổi y phục, đến trước ngọ môn; cậy Hoàng môn quan vào tâu lại.

Hoàng môn quan vào tấu.

Vua Châu Tử mừng rỡ phán rằng:

– Trẩm bịnh đã lâu lắm, nên vắng lâm trào, nay đương đăng bảng chiêu y, may có sãi phương xa ra mắt .

Tức thì truyền chỉ cho vào.

Tam Tạng làm lễ rồi Vua Châu Tử đòi lên dựa bên ngai, cho ngồi đàm đạo; lại truyền quan dọn tiệc chay đãi đằng.

Tam Tạng tạ ơn và dưng điệp.

Vua Châu Tử xem rồi mừng rở phán rằng:

– Tại nước Ðại Ðường xưa nay mấy vị thánh đế, mấy bực hiền thần, đến vua Ðại Ðường đau bịnh chi mà thác đi sống lại, đến đổi sai đi thỉnh kinh về làm chay, bởi trong điệp thông quan nói tắt, pháp sư hãy cắt nghĩa cho rành?

Tam Tạng chắp tay tâu rằng:

– Từ xưa Tam hoàng Ngủ đế, là vua thánh sau nối qua Tam đại đại là nhà Hạ, nhà Thương, nhà Châu. Ðến đời Liệt quốc, Tần thĩ Hoàng thâu về một mối. Sau bị nhà Hớn chiếm cứ, sau nửa chia làm ba, gọi là Tam quốc. Sau về nhà Tây Tấn, rồi qua Ðông Tấn, Tống, Tề, Lương, Trần, năm đời trị không bao lâu, nhà Tùy thâu về một mối; bởi nhà Tùy vô đạo, Tùy hoàng đế là con, mà thí cha là Tùy văn đế, nên thiên hạ không phục, dấy loạn bốn phương. Ðường Cao tổ cất binh dẹp loạn ấy, mới đặt hiệu nước là Ðại Ðường. Nay Ðường Cao tổ đã băng, Ðường thế Dân là chúa của tôi, lên ngôi thế vị cho vua cha, lấy đức trị dân, bốn biển bình an cả. Bởi Lảo Long tráo giờ bớt nước, trời sai Ngụy Trưng chém Lão Long mà trị tội, Lảo Long sợ, nên cho Ðường thiên tử thấy chiêm bao, xin vua cứu mạng, chúa tôi lòng nhơn hiền chịu cản Ngụy Trưng, đến thức dậy giựt mình vì hứa lở việc lớn. Rạng ngày chúa tôi lâm triều, truyền dọn yến đãi quần hầu, cố ý cầm Ngụy Trưng cho quá giờ ngọ, nên bây giờ cờ đánh với Ngụy Trưng. Tới giờ Ngọ, Ngụy Trưng làm như hình ngũ gụt, chiêm bao xuất hồn chém Lão Long quăng đầu trước sân chầu .

Vua Châu Tử nghe nói tới đó, liền phán hỏi rằng:

– Chẳng hay ông Ngụy Trưng là người ở nước nào đến đó?

Tam Tạng tâu rằng:

– Ngụy Trưng là thừa tướng Ðại Ðường, trên biết thiên văn, dưới thông địa lý, một vị tôi hiền Ðại Ðường. Bởi Ngụy Trưng xuất hồn chém Lão Long sông Kinh, nên hồn Lão Long kiện tới Âm phủ rằng: Chúa tôi hứa cứu khỏi, mà để cho Thừa tướng giết mình. Bởi cớ ấy nên chúa tôi bịnh ngặt, Thừa Tướng Ngụy Trưng thấy vậy viết thơ giao cho chúa tôi, dặn chừng nào hồn xuống Âm phủ, sẽ đưa thơ ấy cho Phán quan là Thôi Giác là người bằng hữu của Ngụy Trưng sẽ hết lòng bảo hộ Thiệt quả như vậy, chúa tôi băng ba rồi ngày sống lại, nay tính làm chay, mới sai tôi qua Tây Phương thỉnh kinh về làm siêu độ .

Vua Châu Tử than rằng:

– Thiệt là đại quốc, vua thánh, tôi hiền. Còn quả nhơn bịnh hoạn đã lâu, chẳng thấy quần thần cứu giúp!

Tam Tạng nghe nói liếc xem, thấy vua Châu Tử ốm o vàng vỏ, suy yếu quá chừng!

Tam Tạng muốn tâu, xẩy thấy quan đến mời ngồi cổ.

Vua Châu Tử truyền dọn đồ ăn chung một mâm với Tam Tạng .

Tam Tạng tạ ơn, rồi dự tiệc chay với Châu Tử.

Nói về Tôn Hành Giả ở trong quán Hội đồng hối Sa Tăng dọn cơm nước.

Sa Tăng nói:

– Cơm nước thì dễ nấu, ngặt thiếu đồ nêm rau cải, vì dầu, muối, tương, giấm đều không có .

Tôn Hành Giả nói:

– Ta còn ít đồng tiền đây sai Bát Giới đi chợ mua đồ ăn cũng đặng .

Bát Giới làm biếng kiếm miếng nói rằng:

– Tôi không dám đi chợ đâu, vì tướng mạo thô tục quá chừng, sợ ra đường gây họa .

Tôn Hành Giả nói:

– Chuyên mua bán thì lấy lể công bình, làm sao đến nỗi mắc họa?

Bát Giới nói:

– Vậy chớ anh không thấy tôi vác mỏ lên một cái mà mười mấy người té ngửa hay sao? Nếu ra giữa chợ đông, chắc nhiều người ngã lăn chi cho khỏi bị chúng bắt?

Tôn Hành Giả hỏi:

– Ngươi biết chợ đông đảo mà có thấy bán vật gì chăng?

Bát Giới nói:

– Thầy dặn tôi cúi đầu xuống mà đi, đừng có vác mặt lên mà gây họa. Bởi cớ ấy nên tôi không thấy bán vật gì .

Tôn Hành Giả nói:

– Ở nbgoài chợi thì bán hàng xén, quán cơm, quán rượu chẳng nói làm chi, những quán nước, đồ ăn điểm tâm, bánh in, bánh bao, các thứ trái cây, các món thanh bông, rau, cải, cà, mướp, đường, mật, đậu, mè, bất kể kỳ số, để ta mua về đải người một bửa .

Bát Giới nghe nói nhiểu nước miếng, đứng dậy nói rằng:

– Chuyến nầy anh đải tôi, khi sau tôi đải lại?

Tôn Hành Giả cười thầm, nói rằng:

– Sa Tăng, ngươi hãy nấu cơm canh, để ta đi mua đồ nêm với Bát Giái .

Bát Giới nghe nói, bưng tô chén đi theo.

Tôn Hành Giả hỏi thăm quân lýnh, tiệm bán đồ gia vị ở đâu?

Lính nói:

– Ði theo đường nầy qua gần chợ, quẹo lại tiệm lầu họ Trịnh, tiệm ấy bán hàng xén đủ thứ: Dầu, tương, muối, giấm, gừng, tiêu, trà, quả, thiếu gì .

Tôn Hành Giả đi ngang mấy quán nhỏ, không chịu ghé, quyết dắt Bát Giới đi tới tiệm lớn đặng cho thiên hạ coi chơi.

Khi đi gần tới tiệm lầu họ Trịnh, thấy thiên hạ đứng vủ rất đông!

Bát Giới nói:

– Anh ôi! Tôi không dám đi nữa, không biết họ tụ hội mà làm chi đông quá, có khi đi bắt thầy chùa!

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Ðừng có nói xàm! Mình có tội gì mà sợ chúng bắt? Hãy đến tiệm họ Trịnh mà mua đồ .

Bát Giới nói:

– Thôi thôi, đám ấy rất đông, nếu họ thấy mặt tôi chắc là họ ngả lăn chết giấc ít người, chi cho khỏi bắt thường nhơn mạng!

Tôn Hành Giả nói:

– Vậy thì ngươi đứng dựa vách tường mà đợ, ta mua đồ gia vị, và sỉ một mớ bánh in về đải ngươi một bửa .

Bát Giới gặc đầu, đưa tô chén cho Hành Giả.

Tôn Hành Giả chen vào đám đông ấy, thấy thiên hạ đương chen nhau mà coi tấm bãng; trên tấm bãng viết như vầy:

Vua Châu Tử treo lời hiểu dụ rằng: Từ năm cai trị, thiên hạ bình an. Bởi có điềm chẳng lành, trẩm phát bịnh dử. Thái y viện trị đến nay chẳng giảm. Vậy trẩm xuất bảng chiêu y; bất kỳ thầy thuốc nước nào trị bịnh trẩm đặng, thì trẩm chia hai xả tắc mà đền ơn.

Tôn Hành Giả xem bảng rồi mừng rở nói thầm rằng:

– Người xưa nói: Có đi ra khỏi nhà, mới kiếm đặng tiền bạc. Nếu làm biếng, ngồi trơ trơ trong quán; thì có lợi gì? Thôi bây giờ chẳng mua đồ nêm đồ nấu làm chi, cũng chịu trễ việc thỉnh kinh một bửa đặng ra nghề làm thuốc lấy danh .

Nghĩ rồi, cúi lưng xuống hốt một bụm cát, hả miệng hợp một hơi bên hướng Ðông Nam thổi vào bụm cát hóa ra gió con trốt thổi qua; mấy người coi bảng đều nhắm mắt chạy tản .

Tôn Hành Giả tàng hình, gỡ tấm giấy trong bảng, đi lại chổ Bát Giái, thấy Bát Giới dựa mỏ vào vách tường ngủ gục.

Tôn Hành Giả không thèm kêu dậy, liền xấp tư tấm giấy hoàng bảng, sẻ lén giắt vào túi áo Bát Giái, rồ tuốt về quán Hội đồng.

Còn mười hai quan hoạn, và mười hai tên Hiệu húy đồng đứng giữ hoàng bảng, xảy bị trận con trốt, ai nấy đều nhắm mắt che đầu, vì sợ cát bay vô con mắt.

Ðến khi lặn gió, hai mươi bốn người ấy phải giụi và mở mắt ra, không thấy hoàng bảng, hải kinh đi kiếm với nhau.

Xảy thấy Bát Giới ngó giáo giác, rồi muốn đi, hai mươi bốn người ấy đồng bước lại hỏi rằng:

– Nhà ngươi gở bảng phải chăng?

Bát Giới nghe nói vác mặt nghinh mỏ lên, mấy người nhác hết hồn, té xuống đùn cục.

Còn mấy người Hiệu húy dạn, ngó thấy trong túi áo Bát Giới ló lên một góc giấy hoàng bảng, mấy người ấy níu mà nói rằng:

– Ngươi gở hoàng bảng, sao không vào trị bịnh cho Bệ Hạ, còn muốn đi đâu?

Bát Giới sớn sát nói rằng:

– Khéo nói bá láp không, ai gở bảng ấy là con cháu các ngươi .

Hiệu húy hỏi:

– Vậy chớ giống gì trong túi áo ngươi đó?

Bát Giới cúi đầu xuống ngó thấy tờ giấy xếp giắt trong túi mình, liền dở ra coi ró. Rồi nghiến răng mắng rằng:

– Con khỉ đột nó quyết hại tôi!

Nói rồi muốn xé bảng, các Hiệu húy nắm tay nói rằng:

– Ngươi muốn chết hay sao? Dám cả gan muốn xé bảng hoàng đế, ngươi có tài năng mới gở bảng giắt vào túi mình, thì đi theo chúng ta, vào đền làm thuốc cho Bệ hạ .

Bát Giới kêu lớn rằng:

– Các ngươi không biết cội rể, phải tôi gở bảng nầy đâu, thiệt sư huynh tôi là Tôn Ngộ Không gở bảng ấy, lén giắt vào túi áo tôi, rồi bỏ đi mất, nếu muốn rõ việc ấy, thì đi theo tôi cho giáp mặt Ngộ Không .

Các Hiệu húy đáp rằng:

– Nói cái gì lạ vậy, sẳn chuông tại đây không đánh, đi kiếm chuông đương đúc làm chi, người gở haòng bảng còn bảo chúng ta đi kiếm ai, chẳng nói với người làm chi, để kéo vào ra mắt Hoàng đế .

Nói rồi áp lại kéo, Bát Giới đứng sững như trời trồng, mười mấy người kéo không nổi.

Bát Giới nói:

– Các ngươi không biết phải quấy, nếu kéo một hồi nữa, chọc tôi nổi xung thì đừng có trách đa!

Khi ấy hai bên phố ngó thấy vậy, đều rủ ra coi.

Hai ông Thái giám lớn tuổi thấy vậy hỏi rằng:

– Người ở đâu đến đây, tiếng nói không phải người nước nầy, mà dị hình như vậy?

Bát Giới nói:

– Chúng ta ở Ðông Ðộ đi qua Tây Phương thỉnh kinh, thầy ta là Ngự đệ nước Ðại Ðường đã vào đền ghi điệp. Còn ta với sư huynh đi mua đồ gia vị, ta đứng đây mà đợi, chẳng ngờ sư huynh gở bảng lén giắt vào túi rồi bỏ đi mất .

Hai ông thái giám già nói rằng:

– Phải đó, hồi ban mai tôi thấy một ông Hòa Thượng trắng trẻo, phì mĩ tốt người, đi vào ngọ môn, có khi thầy ngươi đó .

Bát Giới nói:

– Phải đó, phải đó .

Hai thái giám già hỏi:

– Sư huynh ngươi đi đâu rồi?

Bát Giới nói:

– Bốn thầy trò tôi đều nghỉ tại quán Hội đồng. Sư huynh khuấy tôi, chắc cũng trở về quán ấy .

Hai thái giám già nói:

– Thôi Hiệu húy đừng níu kéo làm chi, hãy theo vào quán Hội đồng thì ra mối .

Bát Giới khen rằng:

– Thiệt hai bà nói thông lắm!

Các Hiệu húy nói:

– Hòa Thượng nầy bất thông quá, sao kêu hai ông bằng hai bà!

Bát Giới cười rằng:

– Các ông nói ngược ngạo quá, tại hai vị bán nam bán nữ, kêu bằng bà lại lỗi gì, già không có một sợi râu, kêu băng ông sao phải!

Nói rồi đồng đi tới cửa quán. Bát Giới đứng dừng lại nói rằng:

– Các ông khoan đi đã, để tôi nói trước cho mà nghe. Sư huynh chẳng phải vui vẻ như tôi mà diểu cợt đặng, bở tanh người hay làm thái, và nóng nảy khác thường, nếu các ông thấy mặt thì phải làm lễ, mà kêu bằng Tôn lão gia mới đặng, nếu không như vậy, thi sư huynh trở mặt hơi bứt, không them chữa bịnh đâu.

Các Thái giám và các Hiệu húy đồng nói rằng:

– Nếu sư huynh ngươi đại tài trị đặng bịnh chúa ta, thì vua chia hai giang san cho, chúng ta cũng đáng lạy .

Lúc ấy thiên hạ rủ nhau coi đông lắm.

Bát Giới dắt các Thái giám, Hiệu húy vào quán.

Nghe Tôn Hành Giả đượng thuật chuyện lảnh bảng cho Sa Tăng nghe. Vừa nói vừa cười ngất!

Bát Giới chạy vô trước níu Hành Giả mà nói rằng:

– Anh thiệt không ra cái gì hết! Nói gạt rằng đi mua bánh cho tôi ăn, té ra ăn trợt; lại gở hoàng bảng lén đút vào túi tôi, báo hại chúng dằn quay hòng chết, anh em gì vậy nà?

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Chắc là ngươi đi lạc đường đó nên ta mua đồ ăn, trở lại kiếm ngươi không đặng mới về trước nảy giờ, nào ai biết hoàng bảng đâu mà nói vu vạ!

Bát Giới nói:

– Có chứng các quan giữ bảng kia cà!

Nói vừa dứt tiếng, các Thái giám, Hiệu húy đồng bước vào làm lễ thưa rằng:

– Kính mừng Tôn lão gia, bở chua tôi có phước, trời khiến lão gia xuống đây, xin trổ tại trị bịnh chua tôi, mà chia hai xã tắc.

Tôn Hành Giả nghe nói, liền lấy bảng văn cầm trong tay, làm cách nghiêm nghị đáp rằng:

– Các ngươi là quan giữ bảng phải không?

Các thái giám thưa rằng:

– Chúng tôi là Thái giám nội thần, còn các người kia là Cẩm y Hiệu húy, vưng chỉ giữ hoàng bảng mà đợi lương y.

Tôn Hành Giả nói:

– Thiệt ta gở bảng chiêu y, nêu để cho sư đệ dẫn đường vào quán. Song lời tục có nói: “Thuốc hay chẳng nài ai mà bán, thầy hay há nghe bịnh mà tìm”, bịnh phải rước thầy, thầy không kiếm bịnh, các ngươi về tâu lại, nếu vua muốn lành bịnh thì phải đến rước ta.

Thái giám nghe nói thất kinh, Hiệu húy nói nhỏ rằng:

– Quả thiệt thầy đại tài, mới dám nói lớn lối! Như vậy thì chúng ta ở đây phân nữa mà năn nỉ với thầy, còn bao nhiêu trở về tâu lại .

Khi ấy Thái giám, hiệu húy chia nhau về đền tâu rằng:

– Chúa công phước lớn bằng trời, nên gặp sự may lắm!

Vua Châu Tử đương ngồi đạm đạo với Tam Tạng, nghe tấu liền phán hỏi rằng:

– Chuyện chi mà may như vậy?

Các Thái giám tâu rằng:

– Hồi sớm mai chúng tôi đem hoàng bảng dán tại tiệm lầu. Có thánh tăng Tôn trưởng lão ở Ðông Ðộ đi đến gở bảng, bây giờ còn ở tại quán Hội đồng, bảo Bệ Hạ phải đến rước, thì trị bịnh mạnh như thường, nên chúng tôi trở về tâu lại .

Vua Châu Tử mừng rở phán hỏi Tam Tạng rằng:

– Pháp sư có mấy vị đệ tử?

Tam Tạng chấp tay tâu rằng:

– Bần tăng có ba đứa học trò .

Vua Châu Tử phán hỏi rằng:

– Ba vị lịnh đồ, ông nào biết làm thuốc?

Tam Tạng tâu rằng:

– Chẳng dám giấy bệ hạ, ba đứa học trò tôi là kẻ vỏ phu, có tài lặn suối trèo non, đánh yêu bắt quỷ ma thôi; chảng hề biết thang danh tánh được .

Vua Châu Tử phán rằng:

– Xin pháp sư đừng nói khiêm, Trẩm có đoan có phước mới gặp pháp sư, nếu lịnh đồ không biết đạo y, lẽ nào dám lãnh bãng; lại bão quã nhơn đi rước thì trị bịnh mới lành!

Nói rồi phán rằng:

– Trẩm bịnh lâu yếu đuối lắm, ngồi xe không đặng mà rước thầy. Vậy thì bá quan văn võ thay mặt trẩm, đến quán Hội đồng làm lễ, rước thần tăng Tôn trưởng lão về đây coi mạch dần thang cho trẩm!

Bá quan vưng chỉ đồng đến quán Hội đồng quy lai đủ lễ. Bát Giái, Sa Tăng kinh hãi đồng trốn sau nhà trú. Còn Hành Giã ngồi chim bỉm.

Khi ấy bá quan làm lễ rồi thưa rằng:

– Chúng tôi vưng chỉ hoàng đế rước thần tăng Tôn trưởng lão vào đền .

Tôn Hành Giả đứng dậy bước ra hỏi rằng:

– Sao chúa ngươi không đi rước?

Bá quan tâu rằng:

– Chúa tôi bịnh đã lâu, ngồi xe không đặng, nên sai chúng tôi thay mặt mà rước thần tăng .

Tôn Hành Giả nói:

– Vậy thì các ngươi về trước, ta sẽ theo sau .

Các quan vưng lời về tâu lại.

Vua Châu Tử truyền cuốn rèm châu, ngó ra phán hỏi rằng:

– Thần tăng Tông trưởng lão là ông nào

Tôn Hành Giả bước tới hét lớn rằng :

– Lão Tôn đây .

Vua Châu Tử thấy tướng tợ Thiên Lôi, nghe tiếng như sấm sét, kinh hãi té ngửa trên giường rồng, kêu lớn rằng:

– Nội thị đem trẩm vào cung cho mau, kẻo giựt mình mà chết gấp .

Bá quan trách rằng:

– Hòa thường nầy lỗ mảng quá, sao lảnh bảng làm chi?

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Các ông nói lầm đó, nếu mấy thầy chậm lụt, thì bịnh Bệ Hạ một ngàn năm cũng không lành .

Bá quan hỏi rằng:

– Người đời mấy trăm tuổi mà bịnh tới một ngàn năm không lành, thầy nói khó nghe quá!

Tôn Hành Giả nói:

– Bệ Hạ bây giờ là ông vua bịnh, đến chết thành con ma bịnh, đầu thai kiếp khác cũng là người bịnh, luôn luôn như vậy, sao không tới một ngàn năm?

Bá quan nổi giận nói rằng:

– Hòa Thượng nầy ăn nói vô lễ lắm, hèn chi mới vô dọa hoàng đế hải kinh!

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Các ông không biết làm thuốc nên nói ngang, chớ phép đạo y phải hỏi bịnh, mà nghe tiếng người bịnh nói hơi hám ra thể nào, thì trị mới đặng, nếu không nghe đặng thiệt tiếng, thì biết làm sao mà dám đầu thang!

Các quan thái y khen rằng:

– Ông sãi nầy thiệt là Thần y, nói phải điệu lắm .

Các quan vào tâu lại rằng:

– Thần y nói phải vọng văn vấn thiết đủ bốn cách theo phép, thì trị bịnh mới đặng .

Vua Châu Tử truyền chỉ rằng:

– Thôi đưa hòa thượng ấy đi về, trẫm không dám thấy mặt người lạ đâu, coi mạch không đặng .

Bá quan thuật chuyện lại.

Tôn Hành Giả nói:

– Nếu không chịu thấy mặt ta, thì ta cột dây tơ chẫn mạch .

Các thái y viên khen rằng:

– Thuở nay nghe tiếng cột tơ chẩn mạch song chưa thấy thầy nào coi đặng như vậy, để xem thử cách thế ra thể nào .

Liền bão nội thị vào tâu lại rằng:

– Tôn trưởng lảo nói có tài cột chỉ chẩn mạch, không ngồi gần thấy mặt mà giựt mình .

Vua Châu Tử nghỉ rằng:

– Bịnh đã ba năm không gặp thầy nào đại tài như vậy; để thử coi thể nào .

Liền cho đòi Tôn trưởng lão vào cung, đặng cột chỉ chẩn mạch.

Tôn Hành Giả mới đi ngang qua đền gặp Tam Tạng .

Tam Tạng đón lại mắng rằng:

– Con khỉ nầy nó quyết hại tôi!

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Thầy nói lạ lùng quá! Tôi làm cho thầy thêm danh tiếng sao gọi là hại thầy?

Tam Tạng nạt rằng:

– Người theo ta mấy năm nay, chẳng thấy trị bịnh cho ai hết thảy, không biết thang danh tánh dược, sao cả gan trị bịnh Hoàng đế mà hại ta?

Tôn Hành Giả cười rằng:

– Bởi thầy không rõ, tôi có nhiều phương thuốc như thần, trị bịnh gì mà không hết. Ví dầu có chết, thì tôi bị tội sát nhơn, không ai bắt thầy mà sợ. Ðể coi tôi trị bịnh lấy danh .

Tam Tạng nói:

– Ngươi có học sách thuốc của tiên hay sao, cả gan dám cột chỉ mà chẩn mạch?

Tôn Hành Giả lén nhổ ba sợi lông hóa ra ba sợi kim tuyết dài hơn hai mươi bốn thước, đưa ra mà nói rằng:

– Ba sợi kim tuyến nghề của tôi đây, thầy coi cho rõ .

Nói rồi đi với quan cận thị vào cung.

Khi ấy Tôn Hành Giả đến ngoài cửa cung, lấy ba sợi kim tuyến đưa cho quan hoạn, dặn đem vào buộc cườm tay tả của vua, bắt ngoài buộc vô; một sợi ngay bộ thốn, một sợi ngay bộ quan, một sợi trong ngay bộ xích, rồi trao ba mối chỉ ra ngoài.

Tôn Hành Giả để ba mối kim tuyến trên ba ngón tay tả, lấy ba ngón tay hữu đè lên ba mối kim tuyến mà coi mạch.

Giây phút bão nội thị mở kim tuyến buộc qua tay hữu rồi cũng coi như vậy. Ðoạn chẩn mạch rồi dùn mình thâu lông, ba sợi kim tuyến biến mất.

Rồi nói lớn rằng:

– Sáu bộ mạch Bệ Hạ đi khác nhau, tôi đoan chắc Bệ Hạ bịnh đau bụng và hay giựt mình hồi hộp, lại đổ mồ hôi, và tê mình; đi tiểu như nước trà, lại chứng trường phong hạ huyết, nguyên bởi ăn đồ không tiêu, lại thêm ưu phiền hãi kinh mà sanh bịnh, ấy gọi là chứng song điểu thất quần .

Vua Châu Tử nghe nói nhằm chứng, mừng rở phán khen rằng:

– Thiệt phải thần y, đoán chứng ấy không sai một mảy, xin đầu thang dụng thuốc cho mau .

Tôn Hành Giả đi ra ngoài .

Tam Tạng hỏi rằng:

– Coi mạch thể nào?

Tôn Hành Giả thưa rằng:

– Coi mạch nhận chứng rồi, vua đều chịu cả, bây giờ đi chế thuốc đặng đem vào .